بهگزارش گردشگرآنلاین، محمدرضا فلاحتی با اعلام این خبر گفت: مجموعه تاریخی شهدای فهرج متعلق به قرن نهم هـجری قمری است و در فاصله سی کیلومتری شمال شرقی شهرستان یزد و در روستای فهرج قرار دارد.
سرپرست اداره میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی شهرستان یزد با اشاره به اینکه این مجموعه متشکل از مقبره، مدرسه و خانقاه است، افزود: مرمت این بنا با مشارکت اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان یزد و دهیاری فهرج آغاز شده است.
فلاحتی تصریح کرد: در پروژه مرمتی این مجموعه تراشیدن اندود کاهگل فرسوده کف و دستانداز پشتبام و اندود کاهگل مجدد آن، اصلاح ناودانهای پشتبام، اندود کاهگل بدنه. اجرای شرفی لب بام، بندکشی نما انجام میشود.
مجموعه تاریخی شهدای فهرج با شماره ثبت ۲۴۴۴ در تاریخ ۱۸ آبان ۱۳۷۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مجموعه بناهای ویران شهدای فهرج مجموعه ای از مقبره، مدرسه و خانقاه در ۲ کیلومتری فهرج یزد و تقریباً متصل بدان قرار دارد و بنا به روایات تاریخی مدفن ابی عبدالله بن احمد بن ابوالیسر بن عبدالله بن تمیمی و حویطب بن هانی و عمربن عاص از سرداران سپاه اسلام ـ است که در زمان یزد گرد، آخرین پادشاه ساسانی توسط اهالی یهودی و زرتشتی خویدک و فهرج به قتل رسیدهاند.
محوطه تاریخی مجموعه شهدای فهرج در فاصله سی و سه کیلومتری شهرستان یزد و در مسیر جاده اصلی شهرستان بافق قرار دارد. این مجموعه دارای سه حیاط است. در یکی از حیاطها درخت سرو کهنسالی وجود داشت که بر اثر خشک شدن آب قنات «مریم آباد» هماکنون خشک شدهاست. همچنین در این حیاط، ورودی آب انباری قرار داشت و برای مصرف اهال روستا بود. از حیاط کوچک وسط عمارت، پایاب قنات مریم آباد میگذشت. در یکی از اتاقها چندین قبر وجود دارد که آنها را به مزار شهدا نسبت دادهاند؛ ولی به دلیل آسیب دیدگی سنگ مزارها، نام متوفی مشخص نیست. تنها نوشته روی یک سنگ باقی ماندهاست و روی آن نام «مجدالدین حسن نامی» حک شده و مربوط به قرن نهم هـ. ق است.