به گزارش گردشگرآنلاین از خراسان رضوی، خانه کوزه کنانی به عنوان بزرگ‌ترین خانه تاریخی مشهد را همچنان یدک می‌کشد و با توجه به تخریب بخشی از آن در فروردین ۱۴۰۰ در حال حاضر با قبول طرح مرمتی توسط میراث فرهنگی روند مرمت و بازسازی در این خانه تاریخی که متعلق به مالک خصوصی است، جریان دارد.
رضا صادقی، متخصص مرمت ابنیه تاریخی و ناظر اجرایی طرح مرمتی خانه کوزه‌کنانی اظهار کرد: خانه تاریخی کوزه کنانی مربوط به اواخر دوره قاجار است و در دروه پهلوی اول با ایجاد تغییراتی به ساختمانی دیوانی تبدیل شده است. این خانه تاریخی در کوچه شوکت‌الدوله، کوچه فرعی پنجه که یکی از قدیمی‌ترین کوچه‌های مشهد است، قرار گرفته و حدود ۲۵۰۰ مترمربع وسعت دارد.
وی افزود: مردم خمینی‌شهر اصفهان این ساختمان را خریداری می‌کنند و تاکنون به عنوان عمارتی فرهنگی و مذهبی از آن استفاده کردند. در حال حاضر نیز متولی اصلی مرمت بنا مردم همین شهر هستند و موسسه امام رضا(ع) خمینی‌شهر به نمایندگی از مردم مدیریت اقدامات اجرایی را بر عهده دارد.
صادقی گفت: با نظر مساعد مردم خمینی‌شهر و راهبرد عبدالله جبل‌عاملی، متخصص حوزه مرمت، ضمن حفظ بخش تاریخی بنا، بخش دیگری نیز با هدف تامین نیاز اسکان مردم خمینی‌شهر که به مشهد سفر می‌کنند به بنا اضافه خواهد شد.
کارشناس ارشد مرمت بناهای تاریخی تصریح کرد: این بخش میان افزا با بخش تاریخی بنا هماهنگ خواهد بود و تهیه نقشه‌های مرمت و ساخت بنا زیر نظر کارشناسان طراحی شده است. پیش از شروع ساخت بخش جدید، بخش تاریخی بنا مرمت می‌شود.
صادقی با بیان اینکه ماکت به عنوان پیش‌زمینه‌ای برای ساخت بنا است، گفت: ساخت این ماکت حدود ۶ ماه زمان برد. قصد ما از نمایش ماکت ایجاد ارتباط افراد با بنا پیش از ساخت بوده است؛ زیرا مردم ممکن است نتوانند با نقشه‌ها ارتباط خوبی برقرار کنند.
وی ادامه داد: این ماکت به خمینی‌شهر نیز منتقل خواهد شد تا صاحبان اصلی بنا نیز آن را ببینند و بازخورد آن‌ها را دریافت کنیم. تاکنون تمام هزینه‌های مرمت از وجوهات خیریه مردم خمینی‌شهر تامین شده است و منبع دیگری برای تامین هزینه‌های مرمت و ساخت بنا وجود ندارد.
صادقی عنوان کرد: طرح مرمت و طرح اجرایی مجموعه به تصویب اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی رسیده و در حال حاضر در مرحله اخذ پروانه ساخت از شهرداری مشهد است تا مراحل ساخت بخش جدید بنا نیز آغاز شود.
وی بیان کرد: تصمیم ایجاد تغییرات در بنا و مرمت بخش تاریخی در سال‌های قبل گرفته شده است و در پایان سال ۱۴۰۰ نقشه‌ها مصوب و کار مرمت بنا از همان سال آغاز شد. تاکنون مرمت بنا پیشرفت خوبی داشته است.
به اصالت تاریخی اثر متعهد هستیم
ناظر اجرایی طرح مرمتی خانه کوزه‌کنانی گفت: ما در تمام مسیر بازسازی اثر به اصالت تاریخی آن متعهد هستیم. از سویی بنا به گونه‌ای مرمت و ساخته خواهد شد که قابلیت بهره‌برداری داشته باشد. اما تمام اجزا تزئینی بنا، نمای ساختمان و سطوحی مانند شیروانی با توجه به شیوه و روش‌های سنتی ساخته خواهد شد.
وی با تاکید بر اینکه این بنا در اختیار زائرین ومجاورین قرار خواهد گرفت، افزود: پس از مرمت بخش تاریخی اثر به علت ارزشمندی این بنا برای مردم این شهر، تبدیل به موزه و فضایی فرهنگی برای استفاده مردم مشهد و زائرین خواهد شد. زیرزمین بنای تاریخی نیز به مرکزی برای خدمات مستقیم به زائرین و مجاورین تبدیل خواهد شد.
صادقی تصریح کرد: بخش دیگر بنا نیز به اقامت زائرین اختصاص خواهد یافت. با توجه به اینکه مردم خمینی‌شهر مالکان اصلی بنا هستند تسهیلات اقامتی در این مجموعه برای این افراد در الویت قرار دارد.
وی عنوان کرد: برنامه‌ای برای ایجاد بوتیک هتل در این بنای تاریخی وجود ندارد، زیرا هدف ساخت این بنا ایجاد زائرسرای ارزان قیمت است و نمی‌توان فضایی با هزینه‌ای بیش از حد معمول و خارج از هدف مجموعه ایجاد کرد.
هدف از مرمت و بازسازی بنا ایجاد زائرسرای ارزان قیمت است
علی‌حیدر پیمانی، مدیرعامل موسسه خیریه، حسینیه و زائرسرای امام‌رضا(ع) خمینی‌شهر نیز در خصوص مرمت خانه تاریخی کوزه کنانی عنوان کرد: در سال ۱۳۶۴ مردم «محله فروشان» خمینی‌شهر این خانه را خریداری کردند تا به عنوان حسینیه و زائرسرا از آن استفاده کنند و تاکنون نیز به همین منظور از آن بهره‌برداری شده است.
وی افزود: حیسنیه، هیأت و موکب جزء جدانشدنی زندگی مردم خمینی‌شهر بوده و این بنا نیز نشانی از تعلق خاطر مردم است. تاکنون تمام هزینه‌های مرمت از وجوهات خیریه مردم خمینی‌شهر تامین شده است. اما این کار مانع از مشارکت سرمایه افراد و سودآوری معقول و معمول از بنا نخواهد بود.
پیمانی گفت: هدف از مرمت و ساخت بخش جدید ایجاد مجموعه‌ای فرهنگی با محوریت حسینیه و هیأت است. بخشی که به بنا افزوده می‌شود تبدیل به زائرسرایی ارزان قیمت با اولویت خدمت‌رسانی به مردم خمینی‌شهر می‌شود. خانه تاریخی کوزه کنانی از ابتدا وقف همین کار شده است.
وی بیان کرد: بخش قدیمی بنا کاربری خاص تجاری و اقتصادی ندارد و تبدیل به بنایی فرهنگی برای استفاده زائرین و مجاورین می‌شود. از سویی کاربری این بخش از بنا به صورتی مشخص نشده است که بهره‌برداری از آن محدود شود.
پیمانی تصریح کرد: ایجاد هر واحد صنفی در این بنای تاریخی برای تامین هزینه‌های حسینیه است؛ در واقع هدف ما از ایجاد واحدهای تجاری تامین هزینه‌های حفظ و نگهداری بنا است.
وی با اشاره به اینکه طولانی شدن روند دریافت مجوز و تایید طرح به خانه‌های تاریخی ضربه می‌زند بیان کرد: اگر کمیته‌ای متشکل از مسئولین شهری و استانی مربوطه تشکیل شود، دریافت مجوز برای مالکان خصوصی و سرمایه‌گذاران راحت‌تر خواهد شد.
تخریب خانه‌های تاریخی نیازی به بیل و کلنگ ندارد
مدیر عامل موسسه خیریه امام رضا(ع) عنوان کرد: تخریب خانه‌های تاریخی نیازی به بیل و کلنگ ندارد، بی‌توجهی به این خانه‌ها باعث نابودی آن‌ها خواهد شد. بیشتر خانه‌های تاریخی مشهد نزدیک حرم است و می‌تواند به عنوان زائرسرا مورد استفاده قرار گیرد. از سویی هر چه روند ساخت طولانی‌تر شود هزینه‌ها نیز بیشتر می‌شود.
وی با اشاره به انتقال ماکت بنا به خمینی‌شهر بیان کرد: ماکت خانه تاریخی کوزه کنانی به خمینی‌شهر می‌رود تا صاحبان اصلی بنا نیز از دیدن آن لذت ببرند. پس از ساخت بنا این ماکت به عنوان اثری موزه‌ای به مشهد باز می‌گردد تا در خانه کوزه کنانی قرار گیرد.
سرنوشت خانه کوزه کنانی چه می‌شود؟
منبع: ایسنا
